[Bài 3] – Tiềm năng lớn từ bã bia, bã đậu nành

Thứ Tư 10/11/2021, 10 : 42 ( GMT + 7 )Bù Đốp là thủ phủ nuôi dê của Bình Phước. Trước tình hình thức ăn khan hiếm vì ‘ bão ‘ Covid-19, bã bia, bã đậu nành đã trở thành nguồn thức ăn chăn nuôi quan trọng .Từng biết đến là thủ phủ hồ tiêu của tỉnh Bình Phước, từ khi cây tiêu xuống dốc, nhiều người dân tại huyện biên giới Bù Đốp tận dụng lá từ những trụ sống như keo, cẩm làm nguồn thức ăn chính để chăn nuôi dê. Từ đó, không ít hộ đã thoát nghèo và vươn lên khá giả.

Tận dụng keo, cẩm sẵn có để nuôi dê giúp người dân làm giàu. Ảnh: Hồng Thủy.

Tuy nhiên, những năm gần đây trào lưu nuôi dê tại địa phương tăng trưởng quá mạnh khiến nguồn thức ăn sẵn có ngày càng hết sạch, trong khi quỹ đất của người dân địa phương có số lượng giới hạn khiến việc trồng thêm cỏ cũng gặp khó khiến. Chính do đó, việc bổ trợ bã bia, bã đậu nành vào nguồn cung ứng thức ăn cho dê được xem là giải pháp quan trọng của người dân nơi đây. Nuôi dê từ năm 2010, chiếm hữu gần 2000 trụ tiêu và diện tích quy hoạnh trồng cỏ hơn 5.000 mét vuông, mái ấm gia đình anh Nguyễn Trung Ân ( ấp Tân Lập, xã Tân Thành ) cũng đương đầu tình hình thiếu thức ăn. Vào mùa mưa tổng đàn dê của mái ấm gia đình hoàn toàn có thể lên đến gần 50 con nhưng mùa nắng anh chỉ đủ sức giữ lại 10 con cháu sinh sản để duy trì sản xuất. Thế nhưng, từ khi vận dụng bã bia và bã đậu nành để bổ trợ làm thức ăn cho dê, hiện đàn dê của mái ấm gia đình luôn duy trì vài trăm con. Trước tình hình thức ăn xanh ngày càng khan hiếm do trào lưu nuôi dê tăng trưởng mạnh, bã bia, bã đậu nành được xem là giải pháp của người chăn nuôi dê Bù Đốp. Ảnh : Hồng Thủy. Theo anh Ân, nhu yếu dinh dưỡng là nền tảng cho việc sống sót, hoạt động giải trí và tạo ra loại sản phẩm của dê. Cung cấp khá đầy đủ, hài hòa và hợp lý nhu yếu về vật chất khô, nguồn năng lượng, protein và các chất dinh dưỡng khác là một việc làm rất là quan trọng trong chăn nuôi dê. Tuy nhiên, so với trâu bò, dê có mức thu nhận thức ăn cao nếu tính theo khối lượng khung hình chúng, mỗi con dê hoàn toàn có thể tiêu thụ hết lượng thức ăn ở mức 3 – 6 %. Trước đây, bởi nguồn thức ăn xanh dồi dào, người nuôi dê địa phương đa phần chăn nuôi với mục tiêu cây nhà lá vườn. Khi người nuôi dê ngày một nhiều, thức ăn tại chỗ không đủ phân phối, người dân đã dùng một lượng lớn phụ phế phẩm như bã bia, bã đậu nành làm nguồn thức ăn cho dê.

Nhờ bã bia, bã đậu nành, dê nhanh ăn chóng lớn đem lại hiệu suất cao kinh tế tài chính cao. Ảnh : Hồng Thủy.

“Hèm bia, bã đậu nành vừa giàu đạm, vừa giàu năng lượng nên từ lâu đã được sử dụng phổ biến để nuôi bò sữa. Dê cũng thuộc loại gia súc hấp thụ được nguồn dinh dưỡng này khá tốt. Nhờ hèm bia và bã đậu không chỉ giải quyết việc thiếu thức ăn, mà còn giúp dê ăn nhanh chóng lớn. Nếu như thức ăn xanh phải mất 6 tháng mới có thể xuất chuồng 1 lứa dê, thì nay chỉ mất 3,5 tháng, chi phí dành cho mỗi con dê chỉ 7.000 đồng/ngày. Đặc biệt, nhờ bổ sung thức ăn này, thịt dê mềm, ngọt, được người tiêu dùng ưa chuộng”, anh Ân tiết lộ.

Nhờ tận dụng tốt phụ phẩm nông nghiệp vào chăn nuôi, số trang trại dê tại địa phương mọc lên ngày càng nhiều. Ảnh : Hồng Thủy. Tương tự, nhận thấy hiệu suất cao từ việc bổ trợ hèm bia và bã đậu nành cho dê hiệu suất cao, HTX chăn nuôi dê xã Tân Thành cũng mạnh dạn tiến hành cho các xã viên thực thi. Hiện 18/18 thành viên của HTX đều vận dụng, từ tổng số đàn dê khởi đầu 200 con, đến nay đã tăng lên gần 500 con và liên tục được lan rộng ra. Ông Nguyễn Đình Trọng, quản trị hội đồng quản trị kiêm Giám đốc HTX chăn nuôi dê Tân Thành cho biết, bã bia và bã đậu nành rất hiệu suất cao trong nuôi dê. Tuy nhiên, 2 loại phụ phẩm này cũng có điểm yếu kém là hạn sử dụng ngắn, nhiệt độ cao, nếu không có chiêu thức dữ gìn và bảo vệ tốt chúng sẽ dễ hỏng và sinh độc tố tác động ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất của dê. Theo đó, trước khi sử dụng người nuôi cần chớp lấy kỹ thuật ủ và phối trộn giữa thức ăn xanh và các loại phụ phẩm này theo đúng tỷ suất để đàn dê sinh trưởng tăng trưởng tốt.

Người nuôi dê ứng dụng cơ giới hóa vào khâu sản xuất thức ăn góp thêm phần giảm công lao động, tăng thu nhập. Ảnh : Hồng Thủy. Theo ông Trọng, trước khi dịch bùng phát, việc chăn nuôi và mua và bán dê thuận tiện, thuận tiện, mỗi tháng HTX xuất bán hàng trăm con dê thịt với giá giao động từ 120 – 150 ngàn đồng / kg. Các thương lái ở TP.Hồ Chí Minh, Đồng Nai, Tỉnh Bình Dương … tự tìm đến thu mua. Tuy nhiên từ khi dịch Covid-19 bùng phát, nhiều tháng nay, dê đã đến kỳ xuất bán nhưng không có người mua, dù giá chỉ bằng nửa so với trước nên không ít ảnh hưởng tác động đến HTX bởi dê càng lớn thì tiêu tốn thức ăn càng nhiều, giá trị thịt càng thấp. Thế nhưng nhờ có hèm bia và bã đậu nành, nhìn chung, các xã viên trong HTX vẫn duy trì nhịp độ sản xuất. Hiện nhiều địa phương trở về trạng thái thông thường mới, giá dê đang dần phục sinh, bà con đang chớp lấy thị trường để lan rộng ra quy mô sản xuất. Dù bị tác động ảnh hưởng bởi dịch Coid-19 nhưng người nuôi dê ở Bù Đốp vẫn duy trì tăng trưởng đàn vật nuôi không thay đổi. Ảnh : Hồng Thủy.

“Để việc phối trộn theo đúng tỷ lệ đồng thời giảm công lao động, các thành viên trong HTX chủ động cải tiến nông cụ, đưa cơ giới hóa vào sản xuất. Từ chiếc máy trộn bê tông, qua chỉnh sửa một số chi tiết đã trở thành máy trộn hỗn hợp bã bia, bã đậu nành, thức ăn xanh và các chế phẩm phòng trừ bệnh cho vật nuôi theo ý muốn của người sử dụng góp phần nâng cao thu nhập”, ông Trọng cho biết thêm.

Con dê trở thành kinh tế tài chính nòng cốt của địa phương. Ảnh : Hồng Thủy. Ông Lê Thanh Sang – Phó quản trị Ủy Ban Nhân Dân xã Tân Thành cho biết, vài năm trở lại đây, khi giá tiêu tụt dốc thì giá dê lại cao và không thay đổi. Với thức ăn sẵn tích hợp phụ phẩm nông nghiệp nên người dân chuyển sang nuôi dê rất nhiều. Riêng xã Tân Thành có thời điểm số hộ nuôi dê chiếm 90 % số hộ dân trong xã, với tổng đàn lên đến hàng chục ngàn con, trong đó không ít hộ chiếm hữu trang trại ngàn con. Cuộc sống của dân cư khá không thay đổi, con dê trở thành kinh tế tài chính nòng cốt của địa phương.

“ Bù Đốp hiện có 1 hợp tác xã, 1 chi hội nghề nghiệp và 25 tổ nghề nghiệp chăn nuôi dê với hơn 6.200 hộ tham gia, tổng đàn gần 100.000 con. Để giúp các HTX, tổ hợp tác nói chung và người nuôi dê địa phương nói riêng tăng trưởng vững chắc, Ủy Ban Nhân Dân huyện đã phát hành chủ trương liên tục tăng nhanh việc link sản xuất, tiến tới thiết kế xây dựng các cơ sở chế biến. Trước mắt, huyện sẽ tương hỗ một phần vốn cho HTX nuôi dê thiết kế xây dựng lò mổ và góp vốn đầu tư kho ướp đông. Mục tiêu lâu bền hơn là thiết kế xây dựng tên thương hiệu cho thịt dê Bù Đốp ra thị trường ”, ông Mai Văn Sang – quản trị Hội Nông dân huyện Bù Đốp cho biết.