Bánh rán bà Tập – món ăn đặc sản của người Kỳ Anh, ai chưa ăn thì nên tìm thử

Trong hồi ức tuổi thơ của bao người con Kỳ Anh ( thành phố Hà Tĩnh ), món bánh mang cái tên dân dã – bánh rán bà Tập gắn bó với kỷ niệm tuổi thơ, để rồi đi suốt cuộc sống ai cũng rưng rưng nỗi nhớ .

Gừng quê …

Ngay từ đầu đường, hình ảnh làn khói bếp tỏa ra, tiếng dầu rán xèo xèo và cái thơm ngọt “hương vị trời đông” ấy không lẫn vào đâu được, khiến chúng tôi không khó để tìm ra địa chỉ nhà của bà Nguyễn Thị Tập (SN 1950, tổ dân phố 3, phường Hưng Trí, TX Kỳ Anh, Hà Tĩnh) – chủ thương hiệu bánh rán bà Tập.

Đậu xanh hấp chín …Tay thoăn thoắt vắt mẻ bánh, bà Tập hồi tưởng về những ký ức thủa còn bé theo mẹ học làm bánh rán : “ Thời đó, tôi thường phụ mẹ bán bánh, bà cũng là người truyền lại nghề này cho tôi, tính ra tôi gắn bó với nghề này ngót nghét 30 năm rồi. Từ lúc mở màn làm bánh bán đến nay, tôi chỉ bán ở nhà, người mua quen tiếng tới lấy tận nơi .Thời trước, bánh chỉ cung ứng trên địa phận Kỳ Anh, nhưng từ nhiều năm nay, người ta đặt đơn hàng đi thành phố thành phố Hà Tĩnh, TP. Vinh, TP HCM, TP. Hà Nội nên phải thuê thêm 4-5 nhân công phụ giúp để đủ sản xuất 1 ngày hơn 2 nghìn chiếc bánh … ” .

Bột nếp được ép kĩ …Để tạo ra thứ mùi vị đặc trưng suốt hơn 3 thập niên qua, đó là cả tận tâm từ khâu chọn nguyên vật liệu đến lúc cho ra lò món bánh nóng nực, thơm ngon. Bà Tập bật mý : Bánh rán muốn ngon, khâu tiên phong phải chọn loại nếp đúng tiêu chuẩn, không quá dẻo, gạo nếp loại ngon, đem đi xay thành bột nước ( bột sau khi xay xong thì cho vào chiếc túi vải thật dày để ép nước ra lấy bột ). Chỉ có loại bột làm theo phương pháp ấy khi mang rán bánh mới thật giòn mà để lâu không trở nên cứng và dai như những loại bột khác .

Bà Tập luôn tự hào về nghề truyền thống của gia đình

Nhân bánh ngọt thường là nhân đậu xanh được hấp chín, tán nhuyễn có cho thêm đường. Khâu quan trọng nữa, bánh rán ngon hay không còn phụ thuộc vào ở khâu rán, nếu rán quá tay hay non tay đều hỏng. Rán bánh không dùng trọn vẹn dầu mà phải rán thêm chút mỡ lợn mới ngon. Mỡ phải đổ ngập nồi, đợi thật sôi mới thả bánh vào. Bánh khi mới cho vào nặng nên chìm ngay xuống đáy, khi nào chín sẽ nổi lên trên. Đây cũng là cách phân biệt để vớt bánh đúng thời gian chín vàng .

Những chiếc bánh rán khi vừa chiên đủ độ được xóc cùng đường và gừng giã nhỏBánh rán bà Tập ngon nhất là chiêm ngưỡng và thưởng thức ở thời gian vừa làm xong, bánh càng nóng lại càng đậm vị, bởi độ giòn hòa quyện với vị gừng quê thơm cay nức mũi, khiến bạn phải xuýt xoa thòm thèm .

Là người mua lâu năm, bà Nguyễn Thị Hân ( 60 tuổi, phường An Phú, Q. 2, TP. Hồ Chí Minh ) san sẻ : “ Tôi là người gốc Kỳ Anh nhưng đã định cư ở TP HCM hơn 10 năm rồi, ngày hôm nay có dịp về quê lại ghé mua bánh vào làm quà tặng cho người thân trong gia đình. Ăn cái vị bánh này đâm ra “ nghiện ”, giờ nếu không về quê thì lại gọi chuyển bánh theo xe vào TP HCM … ” .

Trong tiết trời se lạnh, cắn miếng bánh nóng hôi hổi, nhâm nhi thêm chén nước chè xanh, ngon không không hề diễn đạt

Trong câu chuyện về những chiếc bánh rán kinh qua 3 thập niên, chúng tôi luôn thấy ở bà niềm tự hào về nghề nhưng cũng xen lẫn muôn vàn trăn trở, lo âu: “Sợ rằng mai đây không còn đủ sức khỏe để tiếp tục làm bánh, rằng giờ cái nghề này trông thế mà rất cực, con cái không mấy mặn mà nối nghiệp và lo những người yêu cái vị bánh của bà không còn được thưởng thức những chiếc bánh đúng hương vị”…

• Về Kỳ Anh coi chừng “nghiện” bánh đa chợ Cầu!Bánh đa chợ Cầu ở xã Kỳ Châu ( huyện Kỳ Anh, thành phố Hà Tĩnh ) từ lâu đã nức tiếng bởi vị thơm ngon đặc trưng của mẫu sản phẩm làng nghề truyền thống lịch sử. Kể cả những cụ cao niên cũng không ai nhớ rõ nghề có từ khi nào, chỉ biết rằng khi sinh ra đã thấy ông bà, cha mẹ tỉ mẫn làm ra những chiếc bánh đa vừng thơm ngon .
• Bánh đúc đỏ Hương Sơn – Món ngon bạn nên thử một lần trong đờiKhông ít người, khi về với phố núi Hương Sơn ( TP Hà Tĩnh ) đã bị “ mê hoặc ” bởi những chiếc bánh đúc gạo đỏ thơm hương gạo lứt. Bánh đúc đỏ tuy đơn giản và giản dị nhưng thấm đượm tình quê mộc mạc, ăn một lần nhớ mãi không quên .

Thu Trang