Giải khát, hạ nhiệt với lá tiết dê

Cây tiết dê mọc hoang rải rác ở khắp nơi, từ đồng bằng đến vùng rừng núi. Nhân dân thường dùng lá làm thuốc chữa sốt, tiểu tiện khó, mụn nhọt, … Đặc biệt, loại thạch làm từ lá tiết dê được dùng rất thông dụng có hiệu quả giải khát, hạ nhiệt, dùng thích hợp vào mùa nóng và những trường hợp sốt, tiểu tiện khó, đái rắt, đái buốt, …

Cây tiết dê còn có tên khác là dây hồ đằng, sâm nam mối nấm, mối trơn, mối tròn, … Là loại dây leo, có thân và nhánh rất mảnh, có ít lông. Lá hình trái xoan dạng tim rộng, hơi hình khiên, tù, lõm hay nhọn ở đỉnh, luôn luôn có mũi gai nhọn cứng, dài và rộng 2,5 – 3 cm, màu nhạt, có 5 gân chính rất không đều. Cụm hoa đực ở nách, thành tán nhỏ rộng 10 – 15 mm ; cụm hoa cái thành chùm dạng bông, có nhiều lá tiêu giảm thành lá bắc. Quả hạch xoan ngược dạng thận, dài 5 mm, có lông xám có vòi cạnh gốc, khi chín có màu đỏ. Ra quả tháng 4 – 5.

Một số bài thuốc theo kinh nghiệm tay nghề

Giải khát, hạ nhiệt : Lấy khoảng100g lá tiết dê tươi già, vô hiệu lá non, lá sâu, rửa sạch ( cần nhẹ tay, tránh làm rách nát lá ). Để ráo nước, rồi cho vào chậu sạch, đổ một lít nước đun sôi để nguội. Vò mạnh cho nát lá trong 15 – 20 phút. Lọc nhanh bằng vải màn hoặc bằng rây. Hớt hết bọt nổi ở trên, rồi để khoảng chừng 4 – 6 giờ cho đông đặc là dùng được.

Chữa tiểu tiện khó, giảm sốt : Lá tiết dê tươi 50 g, vò nát hoặc giã nhỏ, thêm một chút ít nước chín nguội, vắt lấy nước uống. Có thể thêm đường cho dễ uống. Ngày dùng khoảng chừng 100 g lá tươi.

Hỗ trợ điều trị thủy đậu : Lá tiết dê 20 g, lá bạc thau 8 g, lá rau bát 15 g, lá bồ ngót 20 g, lá quỳnh châu 10 g, lá đào tiên 5 g, lá diếp cá 20 g, lá mặt trăng 10 g, bông mã đề 15 g, lá dâm bụt 5 g, rau má 20 g. Tất cả rửa sạch rồi vò trong một lít nước, đun sôi nước đó lên, lọc bã, để nguội dùng làm nước uống. Mỗi ngày dùng 1 lần. Dùng liên tục 3 – 4 ngày.

Chữa ứ huyết sưng đau do ngã : Lá tiết dê 12 g, hoa mộc miên 16 g, rễ si 16 g, dây tơ hồng 12 g, cỏ nhọ nồi 12 g, rễ tục đoạn 12 g, rễ Phục hồi 12 g, lá bồ công anh 12 g, hoài sơn 8 g, kê huyết đằng 8 g. Tất cả tán nhỏ, phơi khô, sắc lấy nước, chia làm 2 lần uống trong ngày, trước bữa ăn sáng, chiều. Uống trong 3 ngày.

Chữa mụn nhọt ( tiến trình nung mủ, phá mủ ) : Lá tiết dê, măng tre non, lá thầu dầu tía, lượng bằng nhau, rửa sạch, thêm vài hạt muối, giã nát, đắp lên chỗ nung mủ ngày một lần có công dụng hút mủ rất tốt.