Độc đáo món “thum thủm” lại là đồ ngon đãi khách quý ở Tây Bắc

Tương thối có tên tiếng Thái là Thúa Nau. Đây là loại thức chấm được làm từ đậu tương lên men, được bà con người dân tộc bản địa Thái rất thương mến và sử dụng trong các bữa ăn hàng ngày.

Theo bà con người Thái, để làm món tương thối thơm ngon, chuẩn vị, trước hết cần chọn được loại đậu tương “ bản ”. Nghĩa là, đậu tương được trồng ở trên núi, nơi có không khí và nguồn nước trong lành. Loại đậu này cho hạt không nhiều nhưng hạtrất chắc và thơm, giúp món ăn có mùi vị rất đặc trưng.

Đậu tương ” bản ” luôn cho mùi vị và chất lượng cao hơn các loại đậu trồng theo hướng công nghiệp.

Quy trình làm tương thối khá đơn thuần nhưng lại yên cầu người làm phải tỉ mỉ và kiên trì. Đậu tương sau khi được nhặt bỏ hạt lép và mốc, sẽ được rửa sạch rồi cho lên nhà bếp ninh nhừ trong khoảng chừng 5-6 tiếng. Đợi đến lúc hạt mềm, lớp vỏ ngoài bong tróc ra thì đổ đậu vào cái rổ to cho nguội và ráo nước. Lúc này, chị em phụ nữ người Thái sẽ thực thi đãi vỏ đậu.

Dưới những đôi bàn tay tài hoa và khôn khéo, từng hạt đậu tương cứ thế được lột sạch lớp vỏ thô ráp, để lộ ra phần hạt trắng ngọc ngà như làn da của thiếu nữ tuổi đôi mươi. Phần hạt này sẽ nhanh gọn được gói kín lại trong các tấm ni lông, tấm vải hay tàu lá chuối, nhằm mục đích tránh ánh sáng và không khí lọt vào.

Người Thái thường chọn những tàu lá chuối to, lành lặn và xanh ngát để giữ cho mùi vị của đậu tương được tự nhiên và nguyên chất nhất. Đậu sau khi được ủ kín sẽ được đặt ở nơi khô thoáng, chờ lên men.

Món tương được làm tỉ mỉ vậy, tại sao được gọi là tương thối ?

Sau khoảng chừng 7-10 ngày thì đậu chín. Các hạt đậu khởi đầu phân hủy, mềm rũ ra và tỏa mùi thum thủm. Theo kinh nghiệm tay nghề của người Thái, nếu đứng cách chỗ ủ đậu khoảng chừng 3 mét mà vẫn ngửi thấy mùi thối thoang thoảng thì phần đậu ấy đã đạt chuẩn, hoàn toàn có thể đem chế biến thành tương.

Phong cách siêu thị nhà hàng của người Tháiluôn đỏi hỏi sự tích hợp của các gia vị đặc trưng như tỏi, ớt, mắc khén ….. Đối với món tương thối cũng vậy. Tỏi, ớt bột, muối và 1 chút rượu sẽ được cho vào phần tương đã ủ rồi giã thật nhuyễn thành hỗn hợp sền sệt là hoàn toàn có thể dùng được.

Mẻ tương được coi là ủ thành công xuất sắc làkhi cho vào miệng nếm thử, ta không chỉ cảm nhận rõ vị cay xè, thơm nồng của tỏi, vị mằn mặn của muối mà còn hít hà rõ cái mùi thum thủm xộc thẳng vào mũi. Tất cả mùi vị của núi rừng Tây Bắc như hòa quyện lại nơi cổ họng khi ta ăn chút Tương Thối ấy cùng rau rừng, măng luộc và xôi nếp nương.

Tương thối thành phẩm có màu vàng nâu óng ánh và mùi rất đặc trưng. Lúc ăn, tùy sở trường thích nghi từng người mà hoàn toàn có thể pha thêm chút nước hoặc ít rau thơm vào trộn cùng.

Tương thối không đơn thuần chỉ là món ăn mà nó còn là hiệu quả của quy trình lao động phát minh sáng tạo trong sản xuất nông nghiệp. Cuộc sống của người Thái vốndựa vào nương rẫy và dòng suối mẹ hiền hòa. Lối sống tự cung tự túc tự cấp khiến họ hầu hết tiêu dùng những nông phẩm mà nhà mình sản xuất được. Tương thối không những giúp các bữa ăn hàng ngày nhiều mẫu mã, mê hoặc hơn mà còn là cách bà con dữ gìn và bảo vệ đậu tương ăn quanh năm.

Chiều chiều, trên mâm cơm cạnh nhà bếp lửa hồng là đĩa rau rừng xanh mướt, ít cá suối thơm lừng được dọn cùng bát tương vàng nâu sóng sánh. Cái vị cay cay, thơm nồng cứ ngấm dần lan tỏa vào khung hình, xua tan đi cái giá rét của núi rừng những ngày đông.

Tương thối giờ đây không chỉ là món ăn Giao hàng trong các bữa cơm mái ấm gia đình, mà còn là thứ sản phẩm & hàng hóa được bày bán tại khắp các sạp chợ lớn nhỏ ở vùng cao. Tương thối cùng các loại nông sản khác trở thànhquà đặc sản nổi tiếng dân tộc bản địa theo chân các hành khách đi khắp mọi miền Tổ quốc.